Deze praktijk, die sinds 2018 speelt, steekt opnieuw de kop op en neemt in sommige regio’s zelfs toe. Voor professionals in de HVACR-sector betekent dit dat extra waakzaamheid noodzakelijk is om veilig en verantwoord te blijven werken.
Binnenkomstroutes worden steeds vaker geïdentificeerd
Illegale stromen komen voornamelijk binnen via de buitengrenzen van de Europese Unie, in het bijzonder via Oost-Europese landen, en worden vervolgens overgebracht naar andere landen, zoals we regelmatig zien wanneer inbeslagnames worden gemeld door de vakpers van onze sector. Deze landen zijn vaker transitlanden dan gebieden van herkomst, waarbij de productie vaak in Azië plaatsvindt. Steeds meer producten worden ook getransporteerd via online platforms, soms verborgen achter de merken van gerenommeerde leveranciers waarvan de verpakking namaak is.
Methoden die in de loop van de tijd evolueren
Om douanecontroles te omzeilen, passen “tussenpersonen” hun technieken aan en ontbreekt het niet aan verbeeldingskracht om de markt te betreden. Ze maken bijvoorbeeld gebruik van valse statiegeldlagen op verpakkingen om het gebruik van wegwerpflessen of flessen die niet kunnen worden geretourneerd te verhullen, namaakverpakkingen van bekende merken of onjuiste of onnauwkeurige etikettering om opsporing te bemoeilijken. Abnormaal lage prijzen blijven het eerste waarschuwingssignaal voor kopers.
Het gebruik van illegale koudemiddelen kan ernstige gevolgen hebben
De risico’s kunnen talrijk en uiteenlopend zijn:
- Veiligheid: het ontbreken van een garantie op de zuiverheid of samenstelling van het product kan leiden tot storingen, overmatig energieverbruik en zelfs schade aan de apparatuur (pluggen, drukproblemen, lekken, breuken).
- Vanuit juridisch oogpunt: het illegaal importeren van koudemiddelen wordt beschouwd als smokkel. Het gebruik van illegaal koudemiddel wordt behandeld als diefstal en kan leiden tot administratieve aansprakelijkheid en strafrechtelijke sancties.
- Voor het milieu: het in omloop houden van koudemiddelen met een hoog GWP druist in tegen de klimaatdoelstellingen en verhoogt de uitstoot van broeikasgassen in geval van lekkages.
Het regelgevingskader wordt versterkt
De herziening van de F-Gas III-verordening omvat nieuwe maatregelen zoals:
- Een Europees Single Window waarmee de douane de quota van importeurs kan controleren.
- Strengere beperkingen op wegwerpverpakkingen.
- Een registratieplicht, zelfs voor doorvoerstromen.
Deze maatregelen, die nog steeds worden uitgerold, moeten de traceerbaarheid verbeteren en illegale invoer verminderen.
Collectieve initiatieven ter bestrijding van illegale handel
Binnen verschillende brancheverenigingen en organisaties zijn speciale werkgroepen opgericht om samen te werken in de strijd tegen deze plaag en om koel- en airconditioningprofessionals te ondersteunen. ADC3R legt momenteel de laatste hand aan een technische handleiding om de artikelen 11.3 en 11.4 van de F-Gasverordening uit te leggen. Deze artikelen vereisen dat verpakkingen hervulbaar zijn en dat er bindende maatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat ze daadwerkelijk worden geretourneerd, om te voorkomen dat er louter fictieve aangiften worden gedaan. Het doel is om een duidelijk en geharmoniseerd kader te bieden, zodat alle spelers aan deze verplichtingen voldoen en de zwarte markt helpen beperken.
Financieel gewin op korte termijn weegt niet op tegen de menselijke, technische, juridische en milieurisico’s die gepaard gaan met illegale handel. Koudemiddelen kopen en gebruiken die aan de eisen voldoen, betekent uw bedrijf, uw klanten en uw technici beschermen en bijdragen aan de overgang naar oplossingen met een zeer laag GWP.