Energiedragers zijn warmtoverdrachtsvloeistoffen op basis van antivries en inhibitoren in oplossing om te verdunnen met (demi) water of in een kant en klaar voor gebruik oplossing.
De vorstbescherming is de eerste selectie bij het kiezen van een energiedrager, maar het is van belang om nog een stapje verder te gaan en ook rekening te houden met de veiligheid en het milieu.
De formuleringsbasis heeft inderdaad een impact op het milieu door de oorsprong van de grondstof, de productie ervan en de biologische afbreekbaarheid.
Ook heeft deze een invloed op de veiligheid van mensen, de thermodynamische systemen en het gebruik ervan (schadelijk of onschadelijk).
De basis voor samenstellingen van energiedragers zijn bepalend voor de karakteristieken en de fysische eigenschappen die het mogelijk maken om de installaties te dimensioneren (viscositeit, compatibiliteit enz.) en zijn prestaties (warmteuitwisseling, bacteriostaticum enz.).
De ecologische voetafdruk van een installatie kan worden verkleind door een energiedrager met een lage viscositeit te kiezen die het energieverbruik optimaliseert.
De basis van de formuleringen van Climalife energiedragers:
- Biologisch verkregen 1,3-propaandiol
- Mono-propyleenglycol (MPG)
- Mono-ethyleenglycol (MEG)
- Acetaat en kaliumformiaat
- Betaïne
1. Veiligheid: Het lezen van veiligheidsinformatiebladen (VIB)
Het lezen van veiligheidsinformatiebladen is niet altijd gemakkelijk, maar het is wat iedereen als eerste zou moeten doen. In het bijzonder dienen de gevarenpictogrammen in acht worden genomen en dienen de waarschuwingen over fysieke, gezondheids- en milieugevaren (H) en de veiligheidsaanbevelingen (P) in rubriek 2 worden gelezen.
Alle VIB’en van de producten van Climalife zijn beschikbaar op onze website en op quickfds.com
Voorbeeld: Uittreksel uit een VIB van een energiedrager op basis van MEG (afb. 1) en van een VIB op basis van MPG (afb. 2).
2. Veiligheid: Giftigheid en schadelijkheid van energiedragers
Zoals we eerder zagen, zijn er verschillende basis formuleringen op de markt verkrijgbaar. Afhankelijk van de toepassing (koeling, klimaatbeheersing, verwarming…) en de industrie (voedingsindustrie, bouw, chemie…) moet er bij de keuze van een energiedrager rekening worden gehouden met de giftigheid van de formule. De keuze voor een energiedrager op basis van MEG (schadelijk) is immers alleen mogelijk bij toepassingen wanneer er geen risico is voor contact met voedingsproducten of voedingsmiddelen of met water voor sanitaire doeleinden, zelfs niet incidenteel.
Om de impact op de menselijke gezondheid te beperken, is er een bitterstof toegevoegd aan onze MEG-gebaseerde energiedragers, om elk risico op inname te vermijden. Bovendien zijn alle energiedragers van Climalife vrij van nitraten en aminen om de vorming van schadelijke bestanddelen zoals nitrosaminen te voorkomen.
Climalife verbiedt in zijn formules ook fosfaten en boraten en alle andere CMR-stoffen (carci-nogeen, mutageen, reprotoxisch).
3. Veiligheid van de systemen
Om slijtage en aantasting aan de onderdelen van de installaties tegen te gaan, is het van groot belang dat de geselecteerde energiedrager een inhibitorenpakket bevat om corrosie tegen te gaan en het risico op lekken te beperken. Ook is het belangrijk om bij een te verdunnen energiedrager gedemineraliseerd water te gebruiken om bij het opstarten van het systeem geen verontreiniging te importeren. Ook moet het bereik van de bedrijfstemperatuur in acht worden genomen. Afhankelijk van de basis van de gekozen energiedrager kunnen deze variëren van -55° tot +200°C. Climalife biedt een reeks energiedragers aan voor alle temperatuurbereiken.
In een zonnesysteem circuleert de energiedrager bijvoorbeeld, in het primaire circuit van een verwarmings- of warmwatersysteem. En in thermische zonnepanelen, die aan hoge temperaturen kunnen worden blootgesteld, vooral tijdens periodes van stilstand wanneer het systeem wordt uitgeschakeld, is de keuze van de energiedrager belangrijk.
De biologisch verkregen 1,3-propaandiol formuleringsbasis van Greenway® Neo Solar N, die zeer stabiel is bij een hoge temperatuur, zorgt voor een lage degradatie in de circuits en vermindert de veroudering. Het voorkomt teervorming in de collectoren en circuits en maakt een langere levensduur van de installaties mogelijk. Bij temperaturen boven de 150°C gedurende 150 uur, breekt Greenway® Neo Solar N drie keer langzamer af dan een te verdunnen oplossing met 50% monopropyleenglycol.
4. Veiligheid van de consumenten
De Greenway® Neo N formule is NSF HT1 geregistreerd
De formulering van het gamma energiedragers Greenway® Neo, die sinds 2010 veel gebruikt wordt is lichtelijk aangepast. Greenway® Neo is nu NSF HT1 geregistreerd voor incidenteel contact met voedsel en heet nu Greenway® Neo N.
Geenway® Neo N behoudt dezelfde efficiëntie bij de warmteoverdracht als de voorgaande formule en maakt het met name mogelijk om voor 100% te voldoen aan de behoeften van toepassingen in de levensmiddelenindustrie. Dit product zal in de loop van 2021 commercieël beschikbaar worden.
Bovendien heeft Greenway® Neo N altijd een lagere viscositeit dan conventionele energiedragers (op basis van MPG) en laat temperaturen tot -50°C toe die niet haalbaar zijn met MPG. In sommige gevallen is het mogelijk om de afmetingen van leidingen en pompen te verkleinen, waardoor het energieverbruik verder verminderd kan worden.
Focus op de toepassing in de levensmiddelenindustrie
Energiedragers worden vaak gebruikt om de temperatuur te verlagen bij de opslag, productie en verwerking van voedingsmiddelen en dranken in de voedingsindustrie. Voor de veiligheid van de consument is het noodzakelijk om te kiezen voor een niet-giftige energiedrager.
Opgemerkt moet worden dat er geen ‘voedsel-energiedrager’ of zelfs maar een ‘voedselkwaliteit-energiedrager’ bestaat, omdat een energiedrager geen voedsel-ingrediënt is. Er zijn echter energiedragers die zijn geregistreerd door de National Sanitation Foundation (NSF) voor incidenteel contact met voedsel.
NB: in geval van contact met een energiedrager mag het besmette voedingsproduct niet in de handel worden gebracht.
Een NSF HT1-registratie houdt niet in dat het vervuilde voedingsproduct kan worden geconsumeerd.
Focus op de toepassing bij sanitair warm water
Climalife biedt een reeks energiedragers voor toepassingen die in contact kunnen komen met sanitair warm water, d.w.z. verwarmd water voor huishoudelijke doeleinden dat via leidingen wordt getransporteerd tot aan de gebruikspunten (douche, wastafel, vaatwasser, enz.).
Er zijn verschillende technieken om tap water te verwarmen, zoals bijvoorbeeld warmte-uitwisseling met een watercircuit (bijvoorbeeld van zonne-energie) dat warmer is dan het water dat u wilt verwarmen.
Om de risico’s van onbedoelde inname in geval van lekkage in sanitair water te beperken, heeft Climalife een bitterstof toegevoegd aan de producten Greenway® Neo Heat Pump N en Greenway® Neo Solar N.
Wist u dat?
De Greenway® Neo N is geformuleerd op basis van een hernieuwbare grondstof van plantaardige oorsprong en is in lijn met het milieubeleid.
Uit de levenscyclusanalyse* blijkt dat de productie ervan aanzienlijke milieuvoordelen biedt: minder uitstoot van broeikasgassen (-56%) en minder gebruik van niet-hernieuwbare energie (-38%) bij de productie in vergelijking met conventionele energiedragers op basis van fossiele brandstoffen (olie), zoals MPG.
*De levenscyclusanalyse is een analyse die rekening houdt met de milieu-effecten van het product volgens het cradle-to-cradle-principe.
Biologisch verkregen 1,3-propaandiol: de grondstof van het Greenway® Neo N assortiment
Greenway Neo N is een energiedrager op basis van biologisch verkregen 1,3-propaandiol, Susterra®, goedgekeurd door NSF International (Proprietary Substances and Nonfood Compounds) is een component die geschikt is voor gebruik in warmtedragende vloeistoffen in geval van toevallig contact met voedsel (Categoriecode: HTX-1; Vergunningsnummer NSF: 141749) en ook voor gebruik in en rond voedselverwerkingsruimten in overeenstemming met goede productiepraktijken.
Bovendien wordt deze door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) als veilig erkend in sectie 21CFR184.1666 en voldoet het aan de specificaties van de Food Chemicals Codex, 6e editie (2008).
1,3-propaandiol is geclassificeerd als E1520 in een wijziging van EU-Richtlijn 95/2/EG, die voedingsadditieven voor menselijke comsumptie regelt, en is opgenomen in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 10/2011 van de Commissie als een monomeer en toegelaten additief voor materialen en voorwerpen uit kunststof die bestemd zijn om met levensmiddelen in aanraking te komen.